Insulineresistentie is niet iets waar je je waarschijnlijk zorgen over maakt. Misschien weet je niet eens wat het is. Maar als je in de perimenopauze bent (vanaf 35- 40 jaar), is het zeker iets waar je mee te maken kunt hebben zonder het te weten!
Als je aankomt zonder je dieet te veranderen, of als je last hebt van (peri)menopauzesymptomen zoals vermoeidheid, hersenmist, stemmingswisselingen, angst, gewrichtspijn, slapeloosheid, hoofdpijn, ja dan kan dat komen door schommelende geslachtshormoonspiegels, maar je moet er ook rekening mee houden dat je verhoogde insulineniveaus kunt hebben.
Naast schommelingen in de bloedsuikerspiegel die je energie wegnemen, meer vet opslaan, je humeur aantasten, je constant laten hunkeren naar iets en je hersenen vertroebelen, is chronisch hoge insuline een enorme stress voor het lichaam en een groot gezondheidsrisico.
Wat is insulineresistentie?
Insuline komt vrij uit je alvleesklier wanneer je voedsel eet dat suiker bevat (niet alleen het zoete spul, koolhydraten zijn gewoon complexere suikers). Zodra de suiker is opgenomen in het bloed, dweilt insuline het teveel op en brengt het naar de cellen van je lever en spieren om te helpen de glucose naar binnen te verplaatsen om te gebruiken als energie. De cellen nemen wat ze nodig hebben en de rest wordt opgeslagen in je vetcellen voor toekomstig gebruik.
Insulineresistentie treedt op wanneer je cellen minder gevoelig of ontvankelijk worden voor insuline. Ze kunnen al die koolhydraten en suiker niet meer bijhouden! De insulinereceptoren op je cellen gaan dicht, en dat leidt tot meer insulineproductie om te proberen om te gaan met de extra ongewenste suiker.
Dit wordt ook wel het metabolisch syndroom, pre-diabetes of hyperinsulinemie genoemd, en kan een grote invloed hebben op veel voorkomende vrouwelijke aandoeningen zoals de menopauze, PMS, PCOS, endometriose, onvruchtbaarheid, acne en nog veel meer.
Het stress-effect
Zelfs als je het beste bloedsuikerbalansdieet ter wereld volgt, kun je nog steeds risico lopen op insulineresistentie! Dat komt omdat stress het op zichzelf kan veroorzaken.
Cortisol zorgt er niet alleen voor dat er direct suiker in het bloed komt (voor je vecht- of vluchtreactie), het kan ook voorkomen dat insuline zijn werk doet door glucose naar de cellen te transporteren.
Waarom lopen we meer risico in de menopauze?
Vrouwen in de perimenopauze en de menopauze lopen meer risico op insulineresistentie. Dit komt door veranderingen in de stofwisseling als gevolg van schommelingen in de bijnieren, schildklier en geslachtshormonen (met name oestrogeen) en doordat ze moeilijker koolhydraten kunnen verdragen.
Of het nu komt door een tragere stofwisseling, een hogere vet-spierverhouding, minder lichaamsbeweging of meer stress, we kunnen gewoon niet meer zo goed tegen koolhydraten als vroeger!
Op welke risicofactoren moet je letten?
- Hoge verhouding taille/heup (hoewel je geen overgewicht hoeft te hebben om insulineresistentie te hebben)
- Hoge bloeddruk
- Hoog cholesterolgehalte of triglyceriden
- Verhoogd HbA1c
- Vermoeidheid, ‘hangry’ of duizeligheid als u niet eet
- Overmatige dorst en/of vaak plassen
- Voortdurend hunkeren naar suiker of koolhydraten
- Familiegeschiedenis van D2 diabetes
- Gediagnosticeerde PCOS of endometriose
donkere huidvlekken in de hals en oksels
Te veel insuline kan:
- de ovulatie verstoren
- PCOS veroorzaken door meer androgeenproductie te stimuleren
- ontstekingen verhogen
- leiden tot ernstiger aandoeningen, zoals diabetes type 2, hartziekten, kanker en dementie
- veroudering versnellen – al die suiker in het bloed veroorzaakt ‘glycatie’ – kleverig bloed met schade en veroudering tot gevolg!
Hoe insuline in balans te brengen
Het goede nieuws is dat je je risico op insulineresistentie kunt verlagen en zelfs omkeren door je voeding en leefstijl.